KIRIK HAVALAR

ŞEN OLASIN ÜRGÜP DUMANIN GİTMEZ Cemal'ım


Repertuar No
3819 
Yöresi- İli
İlçesi- Köyü
Ürgüp  
Kaynak KiÅŸi
Derleyen
Notaya Alan
İcra Eden
 
Makamsal Dizi
Konusu - Türü
Karar Sesi
La 
BitiÅŸ Sesi
La 
Usül
4/4 
En Pes Ses
Fa # 
En Tiz Ses
Re 
Ses GeniÅŸliÄŸi
6 Ses 




TÜRKÜNÜN SÖZLERİ

ŞEN OLASIN ÜRGÜP DUMANIN GİTMEZ
GIRATIM ACEMİ GONAĞI DUTMAZ
(GIRATIM ACEMİ GOLANI DUTMAZ)
OĞLUM DA PEK GÜCCÜK YERİMİ TUTMAZ

Bağlantı:
CEMAL'IM CEMAL'IM ALGIN CEMAL'IM
AL KANLARIN İÇİNDE KALDIN CEMAL'IM

ÜRGÜP'TEN DE ÇIKTIĞIMI GÖRMÜŞLER
GIRATIMIN GİDİŞİNDEN BİLMİŞLER
BENİ ÖLDÜRMEYE KARAR VERMİŞLER
(BENİ ÖLDÜRMEYE KAVİL ETMİŞLER)

Bağlantı


GÜCCÜK : Küçük
AL : Hile, kandırma, tuzak
ALGIN : Aldatılmış, kandırılmış

---------------------------------

NOT : Hem nota altında hem nota sonundaki sözlere bakıldığında; ilk sözün 2. satırında "Gıratım Acemi GONAĞI Dutmaz" yazmaktadır. Oysa GONAĞI kelimesi Ata vurulan aparatının isminin KOLAN olmasından dolayı yöresel söyleyiş ile "Gıratım Acemi GOLANI Dutmaz" şeklinde yazılmalıydı.
(Repertükül - Türküpedia)

KOLAN : At ve eşek gibi binek hayvanlarında, oturmaya yarayan Eyeri bağlamak için, hayvanın göğsünden aşırılarak sıkılan yassı kemer.

Binek hayvanlarında kullanılan belli başlı aksesuarlar şöyledir.

Eyer : Binek hayvanlarının sırtına konulan, oturmaya yarayan nesnedir.

Dizgin : Gemin uçlarına bağlanarak hayvanı yöneltmeye yarayan kayış.

Gem : Atı yönetmek için ağzına takılan demir araç.

Göğüslük : Hayvan sırtına vurulan semerin düşmemesini sağlayan kayış ya da ip kolan.

Keçe : Yapağı veya keçi kılının dokunmadan yalnızca dövülmesiyle elde edilen kaba kumaş.

Kuskun : Hayvanın kuyruğu altından geçirilerek eyere bağlanan kayış.

Üzengi : Eyerin iki yanında asılı bulunan ve hayvana binildiğinde ayakların basılmasına yarayan, altı düz demir halka.

Yular : Bir yere bağlamak veya çekerek götürmek için hayvanın başlığına veya tasmasına bağlanan ip.


 

TÜRKÜNÜN ÖYKÜSÜ

     Ãœrgüp'ün Karlık Köyü'nde varlıklı, hatırlı ve kalabalık bir ailenin mensubu olan Cemal ile genç ve güzel eÅŸi Åžerife Hanım'ın hazin hikayesidir bu türkü.
     AÄŸa çocuÄŸu olan Cemal ve Åžerife Hanım evlenirler. Åžerife Hanım evlendiÄŸinde henüz 13 - 14 yaÅŸlarındadır. 
     Cemal'in pusuya düşürülerek öldürülmesi sonucu Åžerife Hanım, genç yaşında Mustafa isimli oÄŸluyla dul kalır. Çok sevdiÄŸi eÅŸini kaybedip, bir de küçük çocuk ile dul kalmanın hüznü ile ağıtlar yakar. 

"ŞEN OLASIN ÜRGÜP DUMANIN GİTMEZ
GIRATIM ACEMİ GONAĞI DUTMAZ
OĞLUM DA PEK GÜCCÜK YERİMİ TUTMAZ"

     Yaktığı bu ağıt, yörede dilden dile söylenir...
     Bu hazin olayın üzerinden henüz 1 -2 yıl bile geçmeden oÄŸlu Mustafa, daha çocuk yaÅŸlarında, hasat zamanı daÄŸ tarlalarının birinde çalışırken "At tepmesi" sonucu oracıkta can verir.
     Hem eÅŸini hem çocuÄŸunu kaybeden Åžerife Hanım, "dul kalan kadının aileden biriyle tekrar evlendirilerek evden çıkarılmaması" ÅŸeklinde yörede o dönemlerde uygulana gelen töre gereÄŸi Cemal'in yeÄŸeni Hayrullah'la evlendirilir. (Cemal, Hayrullah'ın amcasıdır). Bu evlilikten 3 erkek çocukları olur. Åžerife Hanım'ın, Cemal'e duyduÄŸu sevgiyi bilen ve buna da saygı gösteren Hayrullah, üçüncü çocuklarının ismini "Cemal" koyarak onu sevindirir.
     Åžerife Hanım'ın ikinci eÅŸi olan Hayrullah, yörenin tanınmış ozanlarından Ürgüplü Refik BaÅŸaran'ın samimi arkadaşıdır. Zaman zaman sohbet ederler.. Birgün Refik BaÅŸaran'la sohbet ederken, biraz da ÅŸakaya getirerek "Herkese bir türkü yaktın da, bana birÅŸey söylemedin." diye takılır. Bunun üzerine Refik BaÅŸaran, yörede halk arasında kısmen yaygınlık da kazanan Cemal'in Ağıtı'nı plaÄŸa okur. Bu sayede türkü, geniÅŸ kitlelere yayılır ve sevilir.

              

     Åžerife Hanım, 90 'lı yaÅŸlarında iken 30 Kasım 1993 yılında vefat eder.
     
     NOT :  Åžerife Hanım'ın ikinci evliliÄŸinden olan oÄŸlu İsmet Aksoy, yukarıda yazılan türkünün gerçek öyküsünü anlattıktan sonra ÅŸu açıklamayı yapmıştır. Türkünün tanınmasından sonra, türkünün sözlerinden yola çıkarak farklı hikayeler uydurulması hem Åžerife Hanım'ı hem de ailenin diÄŸer fertlerini çok üzmüştür. Bazıları aileyi rencide eden bu hikayeler üzerine aile, türkünün söylenmesini engellemeyi bile düşünmüş ancak halka mal olan bu türküyü engel olmayı içlerine sindirememiÅŸler ve yazılıp çizilenleri sineye çekmiÅŸlerdir. 

                                            Gürbüz SAPMAZ. 
        Åžen Olasın Ürgüp REFİK BAÅžARAN / hayatı - türküleri