KIRIK HAVALAR

KALE BENÄ°M KAR BENÄ°M


Repertuar No
4950 
Yöresi- İli
İlçesi- Köyü
AfÅŸin  
Kaynak KiÅŸi
Derleyen
Notaya Alan
Ä°cra Eden
 
Makamsal Dizi
Konusu - Türü
Karar Sesi
La 
BitiÅŸ Sesi
La 
Usül
4/4 
En Pes Ses
La 
En Tiz Ses
Sol 
Ses GeniÅŸliÄŸi
7 Ses 




TÜRKÜNÜN SÖZLERİ

KALE BENÄ°M KAR BENÄ°M (uy uy)
AYVA BENÄ°M NAR BENÄ°M (uy uy)
AK ÇARDAKTA SALINAN (uy uy)
SUNA BOYLU YAR BENÄ°M (aman)

Bağlantı:
ÅžEN DAÄžLAR UY UY
YAYLALAR UY UY
SEVDİĞİM UY UY

YONCALIÄžIN CILGA YOLU
BÄ°RBÄ°RÄ°NE KAVUÅžUYOR
SENÄ° VURAN JANDARMALAR
ELVANINAN SAVUÅžUYOR

Bağlantı


 

TÜRKÜNÜN ÖYKÜSÜ

     Ã–mer, Gürün'ün Celikenyurt (ÅŸimdiki Yazyurdu) Köyü'ndendir. Bu köyde SaltoÄŸlu soyadını taşıyanlar onun akrabaları olurlar.
     Ã–mer'in küçük kardeÅŸi Arif, Gülbahar adlı bir hanımla yakınlık kurara ama bu hanımın akrabalarından Minikler'in Ä°brahim silahla Arif'i ayaklarından vurup yaralar. Ömer'in Ä°brahim'den intikam alacağından çekinen ailesi bu olayı Ömer'den gizler.
     Günlerden bir gün Arif ayağındaki yarayı temizleyip sararken Ömer bunun farkına varır. Annesi, "attan düştü de böyle oldu" diye bahaneler uydurmuÅŸsa da Ömer buna inanmaz, iÅŸin aslını öğrenince de Minikler'in Ä°brahim'in peÅŸine düşer, bir inÅŸaat iÅŸinde duvar örerken onu 9 yerinden vurarak öldürür.
     Bu olayda Ömer'e 7 yıl hapis cezası verilir ama o teslim olmaz, kaçak duruma düşer.
     Bu arada Ömer, AfÅŸin'in Kerevin Köyü'nden Dudu adlı bir kızla niÅŸanlıdır. Fakat 7 yıl hapislik, kaçaklık...vs Dudu'nun iÅŸine gelmez, etrafın da öğütlemesiyle Dudu, Ömer'i bırakıp baÅŸka bir delikanlıya kaçar. Bu kez Ömer niÅŸanlısını kaçıran adamın peÅŸine takılır ve onu takibe alır. Nihayet asker sevkiyatı sırasında, Elbistan - MaraÅŸ arasında "Kısık" denilen yerde niÅŸanlısını kaçıranı yakalar. Askerlerle Ömer arasında ÅŸiddetli bir çatışma baÅŸlar. Ömer bu hengamede muhatabını yaralayıp ÅŸarampole yuvarlar. Kendisinin de atını vururlar ama Ömer heybesini, yamçısını alarak oradan kaçıp kurtulmayı baÅŸarır.
Bunun olay üzerine Ömer için "vur emri" çıkartılır. 
     1931 yılında, ekin biçim zamanı Celikenyurt Köyü'nün arkasında "Yoncalık" denilen yerde jandarmalar Ömer'e pusu kurarlar. Ömer, Yoncalık'ta gezerken MaraÅŸlı bir jandarma onu görür ve silahını ateÅŸler ama ona kıyamadığından kurÅŸunu üzerinden aşırır. Ömer, kurÅŸunun geldiÄŸi tarafa bakar bakmaz öteki jandarma Kayserili Hakkı, Ömer'in aÄŸzında parlayan altın diÅŸi niÅŸan alıp ateÅŸ eder ve Ömer'i orada vurup öldürür.
     Bacısı yeter bu olay üzerine ağıt yakar.
 
Yoncalığın boz dumanı 
Hükümet bilmez amanı 
Biz kardeÅŸi yolc'eyledik 
Ot biçim orak zamanı
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Yoncalığın cılga yolu 
Gide gide kavuÅŸuyor 
Omar'ı vuran cenderme 
İlvanınan savuşuyor
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Yoncalıkta çit çekili 
Kaymakam bunun vekili 
Kopa kopa vardıyıdım 
Kana boyanmış kekili
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Çaldan iniyorum çaldan 
Arif küçük bilmez haldan 
Omar edem vurulunca 
Bülbül figan eder daldan

Bacısının adı EÅŸe 
Odaları köşe köşe 
Cendermeler niÅŸan almış 
Ağzındaki altın dişe
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

YaÄŸlığım attım başıma 
Canımı aldım dişime
Hiç kimseden korkmazıdım 
Cenderme çıktı karşıma
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Heybesi dolu bezinen 
CiÄŸerim yanar közünen 
KomÅŸular bir oÄŸlan verin 
Ocak mı yanar kızınan
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Koyun gelir yatağına 
Arı girer peteÄŸine 
Omar kardeÅŸ göç eylemiÅŸ 
Gemerek'in eteÄŸine

Bacasının adı Yeter
Ölüm (mü) olur bundan beter 
Tüfenginen mal kazanmış 
O da bundan sonra batar
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Bir kuÅŸ gelir öte öte 
KardeÅŸ biner yeÄŸin ata 
Kerevin'de Deli Dudu 
O da duyar çalar hota
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Bacısını adı EmiÅŸ 
Kamasının ucu gümüş 
Ankara'da Kemal PaÅŸa 
Şu Omar’ı vurun demiş
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Sabahanan sabahanan 
Kahve gelir tabağınan 
AnÅŸa Bacın kurban olsun 
Kucağında bebeÄŸinen 
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Gövdeli'nin kırcısıyım 
Boz koyunun bercisiyim 
Kınamayın komÅŸularım 
Ben Omar’ın bacısıyım
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Kır atma vurdum eyer 
Biner keklik gibi kayar 
Celikenli seksen hane 
Var mı kardeşime uyar
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Yoncalığa dikmiÅŸ söğüt 
Atadan almamış öğüt 
Gazeteye ilan eylen 
Var mı böyle babayiğit
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

Yozgat'ta yatıyor dayın 
Emmilerden olmuÅŸ oyun 
Yoncalığa vardımkine 
Kanınan akıyor beyin 
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

KarakuÅŸların saçağı 
KardeÅŸim katil kaçağı 
Memmet Emmi düğün kurmuÅŸ 
Çifte oynasın köçeği
Öle öle bacın öle 
Ölmeye de ne gün göre

KAYNAK: 
* Ömer Saltoğlu, 1928. Esnaf. Yazyurdu-Gürün.
* Mustafa Bal, 1945. Öğretmen. Ericek-MaraÅŸ. Derleme tarihi: 1972. 
* Cemal Çakıcı, yüz yaşında halk ozanı. Fazlı Ağa ınh. Gürün (Kasetten)

AÇIKLAMA:
İlvan: Gösteriş, çalım, fiyaka.
Çal: Küçük tepe, boş arazide eğimli burun.
Ede: AÄŸabey.
Yağlık: Başörtüsü.
Hota: Fiyaka, alkış.
Gövdeli: Yöredeki Gövdeli dağı.
Berci: Beri yana süren.
Vardımkine: Varınca, vardığım zaman.

                                              Öyküleriyle Ağıtlar
                                              Ahmet Z. ÖZDEMÄ°R